VRAAG AAN DE VARKENSVRAAGBAAK
‘Beste Dafne,
Ik doe de opleiding dierverzorging bij Helicon. Hiervoor moet ik wekelijks verzorgingsverslagen maken van het dier dat ik verzorgd heb. Het varken was nu aan de beurt en ik heb grotendeels alles kunnen maken, maar niet het gedeelte hoe je het beste een varken hanteert en fixeert.

Ik zou het zeer op prijs stellen om van u een mail te ontvangen met daarin de informatie, zodat ik mijn werk af kan maken en er wat van geleerd heb.’

ANTWOORD VAN DE VARKENSVRAAGBAAK
Helaas. Het varken laat zich niet fixeren of hanteren. Aan de ene kant verheugend omdat ze daarmee hun eigenwijze aard maar weer eens bewijzen. Maar het is ook jammer omdat ze zichzelf daar geen dienst mee bewijzen. Een koe of paard kun je een halster omdoen, maar de vorm van een varkenskop leent zich daar niet voor. Een touw of riem om hun nek glijden er zo weer af omdat de varkenskop nekloos over gaat in hun lichaam.

Vroeger werden biggen en varkentjes aan hun oren opgetild. Grotere varkens werden aan hun oren meegesleurd. Bijvoorbeeld tijdens de huisslacht. Je kunt je de pijn voorstellen, evenals hun gegil.

Deze wrede manier van doen veroorzaakte de zogenaamde ‘bloemkooloren’. Bloeduitstortingen en beschadigd kraakbeen met blijvend dikke bonken aan de oorschelpen. Om die reden werd het optillen aan varkensoren bij wet verboden.

Aan staarten trekken mag ook niet meer, trouwens in de varkenshouderij worden de biggenstaartjes gecoupeerd, dus dat ‘handvat’ is sowieso komen te vervallen.

Hoe dan wel? Als varkens slim zouden zijn (nog slimmer dan ze al zijn), zou enige vorm van medewerking ze veel ellende kunnen besparen. Zoals je bijvoorbeeld het schaap hanteert, met je ene arm onder hun hals en je andere onder hun kont. Als je dat trefzeker en snel doet kun je ze even op hun plaats houden of al lopend een kant opsturen.

Maar zodra een varken wordt vastgepakt of gefixeerd breekt de pleuris uit om het maar even plat te zeggen. Ze worden panisch, zetten het op een angstaanjagend gekrijs, gaan er als een pijl uit de boog vandoor en je hebt het nakijken. Tegen hun kracht is dan niks of niemand opgewassen.

Deze vraag betreft het industrievarken, maar op deze minivarkenssite beperk ik me tot het hanteren en fixeren van minivarkens. Want juist bij minivarkens is strategie geboden. Hanteren of fixeren van een minivarken kun je vergeten. Wat moet je dan wel doen?

1. GEEN INJECTIES ALS HET NIET PER SE HOEFT
Alle handelingen direct aan het minivarken proberen te vermijden. Bijvoorbeeld het geven van een injectie tegen wormen of schurft. Je kunt dan veel beter Ivomec geven (werkende stof Ivermectine) in pastavorm.

2. DARTEN IN PLAATS VAN INJECTEREN
Als je minivarken verdoofd moet worden bijvoorbeeld voor een tand- en of hoefbehandeling kun je de dierenarts vragen het beestje te darten van een afstandje met een blaaspijp. Dat kan al vanaf een meter. Scheelt een hoop stress. Dit geldt ook voor alle andere noodzakelijke injecties.

3. DE HANS & GRIETJE METHODE
Als je je minivarken van A naar B moet zien te krijgen, kleine stukjes appel op de grond gooien, laten opeten en dan het volgende stukje gooien, net zolang tot je bij B bent gekomen. Je loopt dan rustig achterwaarts voor ze uit en neemt alle tijd.

Dat is het allerbelangrijkste: nooit haast hebben met varkens.
Jaag ze niet op stang!