Minivarkens-Woordenboek
van Aanbiddelijk tot Zwijnenstal
Letter N
© Dafne Westerhof/Het Beloofde Varkensland
NAAM
Wonderlijk dat minivarkens, ondanks het feit dat ze door veel mensen als ‘het nieuwe huisdier’ zijn gebombardeerd, wel ineens door diezelfde mensen als een consumptievarken worden beschouwd als het gaat om het kiezen van hun namen. Wat te denken van Spekkie, Unox, Zwoerdje, Kebab, Babi Pangang, Wiener & Schnitzel (in geval van 2 minivarkentjes) en zo verder. Ik heb ze allemaal al voorbij zien komen.
NACHTHOK
Ieder minivarkentje heeft recht op een goed nachthok. En iedere dierenarts heeft recht op een minivarkensonderkomen met stahoogte, zodat hij rustig zijn werk kan doen tijdens de behandeling van je minivarkens. We kunnen dus beter spreken over een nachthuisje dan over een nachthok. Sowieso handiger, want menig minivarkentje is zijn nachthokje uitgegroeid omdat de baasjes dachten dat ze klein zouden blijven. Met een huisje zit je dus altijd goed. Gemaakt op de groei van het minivarken en de dierenarts zal er ook blij mee zijn. Zorg ook voor electriciteit zodat hij kan zien wat hij doet.
NAGELS
Zie hoefjes
NARCOSE
Nog zo’n misverstand over (mini)varkens. Ze zouden niet te narcotiseren zijn. Dat zijn ze wel, maar dan moet je wel een dierenarts hebben die het kan. Vraag Peter Klaver en kan hij niet, vraag hem dan in ieder geval om raad. Welk narcosemiddel en hoeveel? Het beste is dat jouw eigen dierenarts dat rechtstreeks met hem overlegt. Peter is een expert in narcotiseren. Minivarkens narcotiseren kan ingewikkeld zijn voor onervaren dierenartsen omdat minivarkens vaak veel te dik zijn. De narcosevloeistof wordt dan opgenomen in het vetweefsel. Dan gebeurt er lange tijd niks, wordt er nog eens extra bijgespoten, totdat de narcosevloeistof toch ineens ongecontroleerd door het vetweefsel wordt vrij gegeven en er sprake is van een overdosering. Kort gezegd: krijgt een minivarken te veel dan gaan ze dood, krijgen ze te weinig dan voelen ze de behandeling/operatie nog. En dat wil je toch geen enkel levend wezen aandoen? Bel Peter Klaver: 06-53115956.
Zie castreren – Koentje
NATUUR
De natuur van een minivarken staat beschreven onder karakter.
Zie aard – gevoelig
NAVELBREUK
Komt af en toe bij minivarkensbiggetjes voor. Een uitstulping van het buikvlies in de navel. Dit komt door een opening of zwakke plek in de buikwand, waar de darmpjes dan uit kunnen puilen. Door voorzichtige massage kun je de darmpjes weer voorzichtig terugduwen. Soms groeit een biggetje er overheen, als niet moet de buikwand gesloten worden middels een operatie. Voordat je zelf aan de slag gaat met massages, raadpleeg altijd eerst je dierenarts.
NEK
Hoewel varkens geen hals hebben, hebben ze wel een nek. Denk maar aan de spreekwoordelijke dikke varkensnek. Met het uit irritatie opzijslaan van hun kop worden de sterke nekspieren gebruikt. Maar verder dan naar links en rechts kan hun kop niet draaien. Achterom of omhoog kunnen kijken is er dan ook niet bij.
Zie Balkonstumpertje – hals – halsband
NEST
Nestelen en nestgedrag.
Zie ketel – slaapnest – werpnest
NEUS
De neus is de grootste troef van het varken. Die steken ze letterlijk overal in en onder. Uiterst gevoelig orgaan, zowel qua ruiken, als de omgeving mee aftasten, als voelen, als gereedschap, als wat niet eigenlijk. Het (mini)varken heeft letterlijk overal een fijne neus voor, ‘denkt’ met zijn neus en ruikt ook altijd onmiddellijk onraad.
Zie ruiken
NEUSBOTJE
Achter het midden van de wroetschijf zit het neusbotje. Het botje zorgt ervoor dat (mini)varkens zo diep kunnen graven. Dat neusbotje kan overigens ook voor flinke blauwe plekken zorgen. Bijvoorbeeld als je een verweesde big de eerste paar weken bij je in bed laat slapen. Op zoek naar melk word je aan alle kanten gestompt. Bepaald geen pretje want zelfs dat schattige stopcontactneusje van een biggetje is loeisterk.
Zie wroeten
NEUSRING
‘Hallo Dafne,
In het dierenparkje van x, waar ik vlakbij woon, zitten twee hangbuikzwijntjes met ringen (groot) en ringetjes (het lijken krammen) in hun neusjes, het is walgelijk als je het ziet. Ik heb de Dierenbescherming ingeschakeld en die hebben een proces verbaal opgemaakt, de dierenarts die dit heeft gedaan, willen ze niet noemen. Dat hoorde ik dus vandaag van de Dierenbescherming. De dieren zitten in een klein uitloop stukje van plm 3 bij 4m en mogen volgens de mensen daar niet wroeten!!!!????? De geitjes springen als de zwijntjes eten, over het kleine hekje en verwonden de rugjes, ze zijn er dan ook bang van. Ik ben nog niet naar het kantoor van x geweest, omdat ik bang was, dat ze de dieren dan misschien zouden laten verdwijnen. Wel heb ik x en x van x ingelicht en nu jou dus. Morgen wil ik ze met de feiten confronteren en ze dan mededelen, dat er al veel mensen zijn gemaild en de foto’s door zijn gestuurd. En dat ik een klacht bij ze neerleg. Ik hoop dat je er iets mee kunt doen, zie foto’s.
Zo nu en doen krijgen we mail van mensen die ergens een minivarkentje hebben zien lopen met een neusring in. Of dat zomaar mag en of dat niet zielig is. Vroeger kregen varkens een ring door hun neus om ze het wroeten te beletten. Een wrede handeling met een blijvend wreed resultaat. Iedere keer als ze hun neus in de grond wilden duwen (of tegen een boom, hek of wat dan ook) kregen de varkens een pijnscheut in hun gevoelige neus en dat was precies de bedoeling. Die neusring is een vorm van dierenmishandeling en daarom al sinds 1969 bij wet verboden. In sommige uitzonderlijke gevallen is de neusring nog toegestaan bij fokberen uit de industrie om ze in bedwang te kunnen houden. De wetgeving over de neusring bij varkens is helaas bij weinigen bekend. Zelfs een wakkere agente van de Dierenpolitie vroeg om raad bij Het Beloofde Varkensland nadat ze op Marktplaats een minivarkentje met neusring had aangetroffen. Helaas worden er nog steeds minivarkentjes geringd (ook door dierenartsen). Gelukkig hebben we bij het dierenparkje van de zorginstelling de directie zover gekregen om de neusringen (plus neuskrammen) onder narcose weer door de dierenarts te laten verwijderen. Bij constatering kun je het beste aangifte doen bij de Dierenpolitie of NVWA.
Zie neuskrammen
NEUSSTROP
De neusstrop ziet er uit als een simpel stukje staaldraad dat eindigt in een lus. Maar vergis je niet. Dit attribuut is in feite een ‘Middeleeuws martelwerktuig’ en wordt gebruikt in de bio-industrie om bloed te tappen bij varkens. Dat gaat als volgt in zijn werk: de veearts laat de zeug in de lus happen. Vervolgens trekt hij de lus(strop) vliegensvlug omhoog en trekt de strop rondom haar wroetschijf strak aan. Dat veroorzaakt een helse pijn De gevoelige neus van het varken bevat onnoemlijk veel zenuwen. Om aan de pijn te ontkomen trekt de zeug haar kop steeds verder naar achteren, terwijl de boer op zijn beurt in omgekeerde richting steeds verder naar achteren aan het staaldraad gaat hangen. Dat is precies de bedoeling want door dat straktrekken zwelt de halsader van de zeug op en wordt goed zichtbaar. De veearts steekt een dikke naald in de halsader en tapt het bloed af. Dit alles gaat gepaard met een angstaanjagend gekrijs van de zeug. Pijn, doodsangst en stress strijden om voorrang. Het komt voor dat een zeug tijdens, of na het bloedtappen aan een acute hartaanval sterft. Sommige veeartsen gebruiken de neusstrop ook bij minivarkens en sommige kinderboerderijen staan dat nog steeds toe. Wees wijzer. Vraag altijd om narcose en neem een kundige dierenarts in de arm. Bloed afnemen zonder de neusstrop vereist geduld, handigheid en vaardigheid. Omdat de ader dan moeilijker te vinden is. Maar het kan wel!
Zie bloed afnemen – narcose
NIEUWSGIERIG
Over neuzen gesproken. Minivarkens lopen altijd hun nieuwsgierige neus achterna. Overal is er wel wat te ruiken, overal valt er wel wat te onderzoeken. Ze staan nooit zomaar eens ergens te kijken, altijd is die neus in bedrijf. Die steken ze overal in, tussen, onder en wroeten door tot er niks meer te wroeten valt. Hoezo geschikt huisdier? Ook je huisraad is geen seconde rust gegund. Bij gebrek aan grond is de vulling van je dure bankstel een heel goed alternatief voor minivarkens.
Zie slopen
NON VERBAAL
Zie lichaamstaal
NOOD
Zie Eerste Hulp
NOODHUISJE
Het kan altijd voorkomen dat er een snelle oplossing moet komen voor tijdelijke huisvesting. Bijvoorbeeld ruzie in de tent of een onverwacht opgevangen minivarken of een onderkomen in een bos waar een minivarkentje gedumpt is en het beestje zich (nog) niet heeft laten vangen. Voor kleine minivarkentjes heb je 6 strobalen nodig om snel een veilig en warm onderkomen te bouwen: 2 strobalen voor de zijwanden, 1 als achterwand en 2 als dak. De zesde strobaal strooi je uit op grond of bodem. Voila! Een heerlijk warm en veilig tijdelijk huisje. Voor grotere minivarkens 6 strobalen met een underlayment plaat als dak.
Zie Eerste Hulp – strobalen
NVWA
Op 1 januari 2012 zijn de diensten AID (Algemene Inspectie Dienst en VWA (Voedsel en Waren Autoriteit) plud PD (Plantenziektekundige Dienst gefuseerd tot de NVWA. Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit. Aangezien minivarkens voor de wet gelijk zijn aan vleesvarkens kan het dus gebeuren dat de NVWA ineens op je stoep staat om te controleren of je minivarkens voldoen aan de wettelijke I & R (Identificatie & Registratie).
Zie AID – chip – I & R – oormerken
NUANCE
Bij minivarkens gaat het altijd om de nuance. Bijvoorbeeld: kom je te dicht in hun buurt, dan protesteren ze of rennen weg. Doe je een stapje terug, dan ontspannen ze weer. Dat kan voor jouw gevoel een verschil van niks zijn, voor het varkentje is dat van levensbelang. Hou daar dus altijd rekening mee.
Zie hooggevoelig