Minivarkens-woordenboek
van Aanbiddelijk tot Zwijnenstal
Letter B
© Dafne Westerhof/Het Beloofde Varkensland
BAAS
Het varken is een groepsdier. Dat geldt voor alle varkens, van ‘microbiggetje’ tot wild zwijn. Er bestaat onderlinge rivaliteit, maar dé grote baas van allemaal kennen ze niet. Bij een groep varkens is er dus geen sprake van een vaste leider zoals bij een kudde koeien of een roedel honden. Ieder varken heeft een positie ten opzichte van ieder ander varken uit de groep. In geval van twee minivarkens is er wel sprake dat de een bazig is over de ander. Maar ook dat is veranderlijk. Die rolverdeling is gedurende hun hele leven inwisselbaar, afhankelijk van de omstandigheden.
Zie groepsdier – soortgenoot – rotte
BAASJE
Mensen met een hond worden het baasje van hun hond genoemd. Voor de verhouding mens/hond gaat dat ook op. Maar bij varkens is dat een heel ander verhaal. Minivarkentjes lachen je vierkant uit. Er is er maar één de baas over hun eigen leven en dat zijn zij. Minivarkens zijn hun eigen baas. En als je ze uitsluitend in huis wilt houden, worden ze de baas over jou en je gezin. Als biggetje is het nog te overzien. Dan zie je ook nog veel door de vingers omdat ze dan nog zo schattig zijn. Maar het is niet toevallig dat juist de tweejarige minivarkens op Marktplaats terecht komen. Of in de mailbox van Het Beloofde Varkensland. Met twee jaar worden minivarkens serieus bazig en die ontwikkeling zet zich door naarmate ze ouder worden.
Zie hond
BABY
Het grootste misverstand over ‘microbiggetjes’ is dat ze klein zouden blijven. Maar een ‘microbiggetje’ is geen teruggefokte miniatuur van het minivarken. Om te beginnen is het woord ‘microbiggetje’ een slim bedachte marketingterm. Misleidende reclamepraat. In werkelijkheid is het ‘microbiggetje’ de baby van een minivarken. En alle baby’s worden volwassen. Ook babyvarkentjes. Op vijfjarige leeftijd zijn ze volwassen. Die zogenaamde ‘microbiggetjes’ zijn dan minimaal vijftig kilo en vaak nog veeeeel meer.
Zie klein – microbiggetje – lariekoek
BAD
Er is geen enkele reden om minivarkentjes in bad te doen. Het verstoort hun natuurlijke huidvetten en ze krijgen er een geurtje van dat ze van zichzelf en elkaar vervreemdt. Minivarkentjes houden zichzelf schoon door het nemen van een modderbad en/of tegen een boom te schuren.
Zie geur – modderbad – schuren
BALKONSTUMPERTJE – Zomer 2017
‘Bij mij in de buurt staat al 2 jaar een varkentje op het balkon. Er wonen ook 2 pitbullen die hem constant grijpen. Hij staat in de brandende zon, in de sneeuw. Maar het allerergste is… kinderen maken er een spel van wie met een pijltje de ogen van het varkentje kan raken. Lieve weldoeners, ik weet dat het een lot uit de loterij moet zijn voor dit beestje, maar ik smeek u alstublieft denk er over na, alstublieft.’ Ondanks onze onverbiddelijke opnamestop woont het balkonstumpertje een dag later op Het Beloofde Varkensland. Hij zit onder de littekens van de bijtwonden, heeft epilepsie en krijgt meer dan twintig paniekaanvallen per nacht. Dit varkentje is een oorlogsslachtoffer met PTSS (posttraumatische stressstoornis). Dierenarts Peter Klaver heeft nog nooit zoiets meegemaakt. Balkonstumpertje is een mysterie. Met zijn ravissante uiterlijk zet hij iedereen op het verkeerde been. Maar zijn binnenwereld is verwoest. Dokter Peter schrijft medicatie voor: ‘oud kan ie er niet mee worden, maar deze pillen onderdrukken die verschrikkelijke angstaanvallen.’ Voorbij slapeloze nachten. Voor het balkonstumpertje en zijn slapie van dienst. Kom maar op met dat prinsenleven.
Zie Bokita – Brody – hond – verborgen varkensleed
BANG
Een angstig minivarkentje dat niet weg kan komen, maakt zich klein en knijpt de staart tussen de benen. Ik zag in Amsterdam een vrouw met een minivarkentje aan een tuigje voor Albert Heijn staan. Het beestje wilde daar overduidelijk niet zijn. Kopje naar beneden, afgezakt kontje, staartje tussen de benen. Wat voelde het zich daar onveilig. Arm beessie. Een beschamende vertoning.
Zie basisgevoel – lichaamstaal – prooidier – territorium – tuigje – wandeling
BARON BROM
Na een telefoontje van de Dierenbescherming komen we bij een verlaten kraakpand, ergens in Noord-Holland. Dennis, Peter Klaver en ik. In een donker schuurtje dat op omvallen staat treffen we een joekel van een verlaten beer met enorme slagtanden. Door de troep kan hij nauwelijks een poot verzetten. De vloer ligt bezaaid met glasscherven. Zijn slagtanden zijn in zijn wangen gegroeid en hebben hem het eten onmogelijk gemaakt. Het arme dier is broodmager. Niet dat er iets te eten of te drinken viel trouwens. De beer ziet er vervaarlijk indrukwekkend uit, maar is dolgelukkig met onze komst. Ik heb al een adres voor hem kunnen regelen bij een dierenopvang tegen de Belgische grens aan. Maar eerst moet er iets aan zijn tanden gebeuren. We brengen hem onder narcose, tillen ons een breuk om hem in de bus te krijgen en rijden naar de overkant van de straat. Op het oprijpad van de overburen krijgen we electriciteit om de slagtanden af te slijpen. De boor koelen we met het drinkwater van hun konijn. Dan naar België. Maar ons busje krijgt pech en onze reiziger staat zodoende de halve middag op de brug bij een plaatselijke garage. Het is allang donker als we op de plaats van bestemming arriveren. Onderweg ben ik verliefd geworden op deze stoere eenzame cowboy. Als ik een paar jaar later informeer hoe het met hem is, krijg ik geen antwoord. Ik blijf aandringen, maar het enige dat ik er uit krijg is dat Baron Brom daar niet meer is en dat hij het elders goed heeft bij een van hun vrijwilligers. Maar waar dat is, dat mag ik niet weten. Wat is hier aan de hand? Nóg steeds heb ik spijt dat we hem destijds niet linea recta naar Het Beloofde Varkensland hebben gebracht…
BASISGEVOEL
Elk minivarken heeft recht op een basisgevoel van veiligheid. Een prooidier moet zich kunnen beschermen voor gevaar van buitenaf. Daarom bouwen minivarkens een nest van stro om in te schuilen en slapen. In dat zelfgebouwde nest kunnen ze zich verbergen. Daar voelen ze zich veilig. Er moet dus altijd ruim stro voor ze aanwezig zijn.
Zie slaapnest
BASISGEVOELENS
Net als de mens kent het minivarken de vier basisgevoelens:
1. Blij.
2. Boos.
3. Bang.
4. Bedroefd.
Zie emoties
BAZIG
Minivarkentjes zijn bazige beestjes. Ze laten zich niks vertellen en als ze wat ouder worden kunnen ze de macht in huis gaan overnemen. Lees de klachten van minivarkensbaasjes op minivarkens.nl er maar op na. Zo’n coup kan gepaard gaan met gillen, kribbigheid en bijten. Moet je dat willen veranderen en moet je ze daar voor straffen? Nee. Je kunt varkens niet dwingen een braaf huisdier te zijn. Minivarkens zijn varkens. Varkens moeten hun kuren op elkaar kunnen botvieren. Buiten. Niet in huis op mensen.
Zie baasje – kort lontje
BEBOUWDE KOM
Vroeger was het in iedere gemeente verboden om varkens binnen de bebouwde kom te houden. Dat had een goede reden. Varkens zijn boederijdieren en kunnen in de bebouwde kom voor overlast zorgen. Vernielingen, lawaai, stank en ander ongemak. Aangezien minivarkens voor de wet gewone varkens zijn, gold/geldt? ook voor hen een verbod binnen de bebouwde kom. Gemeenten knijpen tegenwoordig een oogje toe. Maar pas op: zodra de buren gaan klagen over stank en jammerende minivarkentjes, omdat ze hele dag alleen moeten zitten, komt het wetboek tevoorschijn en zal het minivarkentje onherroepelijk moeten verdwijnen.
Zie boerderijdier – buren – Rijdende Rechter
BED
Biggetjes hebben de lichaamswarmte en het lichaamscontact van het moedervarken en hun nestgenoten nodig. Dat is voor de kleintjes van levensbelang. Dierenopvang-organisaties die te maken krijgen met een moederloos minivarkensbabytje, moeten één van hun medewerkers maar lief aankijken. Wie wil de baby de komende weken in bed nemen? Dat is minder romantisch dan je denkt. Niet alleen overdag een flesje melk geven maar ook ‘s nachts. Een aantal voedingen per nacht, soms om het kwartier, om ze er door heen te slepen. Na een paar dagen zit je onder de blauwe plekken door het gestomp van hun neusjes op zoek naar een speen. En als het ze te lang duurt kun je ook nog een knauw krijgen. Als ze moeten piesen of poepen zullen ze zelf het nest (lees je bed) verlaten. Zorg daarom dat je matje op de grond ligt en hoop dat ze het op de krant doen, die je daarvoor hebt neergelegd… Als niet, niet boos worden en de boel gewoon schoonmaken. Het hoort er allemaal bij. Varkensmoedertje spelen is nu eenmaal hard werken. Ga het beestje in ieder geval niet frustreren door het te straffen en het op een kattenbak te dwingen. Het heeft het al moeilijk genoeg zonder zijn natuurlijke familie.
Zie kattenbak
BED OPMAKEN
Zie slaapnest
BEDROEFD
Een bedroefd – lees eenzaam – varken trekt zich terug en wordt steeds stiller.
Zie wegkwijnen
BEER
Mannetjes(mini)varken.
Zie borg
BEGRAVEN
Alle varkens – van klein tot groot – vallen onder de veewet. Ook minivarkens mogen dus niet na hun dood begraven worden in je achtertuin.
Zie cremeren – Rendac
BEGRIP
Om minivarkens goed te leren begrijpen, moet je je echt in ze willen verdiepen. Niet als verplicht huiswerk, maar omdat je nieuwsgierig naar ze bent en ze razend interessant vindt. Voel je die aandrang niet en kom je niet verder dan oh wat schattig en oh wat lief, dan zijn minivarkens toch niet jouw beesten. (En kun je nog van een koude kermis thuiskomen).
Zie klein – complex – persoonlijkheid
BEKAPPEN
Zie hoefjes
BELANG
Zie fokkers
BELLETJES
Zie Kune Kune
BENADEREN
Als minibiggetjes ineens van boven af worden aangeraakt, kunnen ze zich de krampen schrikken. Varkens zijn prooidieren en dat voelt alsof ze door de vijand gegrepen worden. Ga dus altijd eerst door je knieën. Maak je klein en benader ze voorzichtig vanaf de zijkant. Volwassen minivarkens kun je meestal wel vanuit je staande positie op hun rug krabben of achter hun oortjes kriebelen. Maar ook dan is altijd een behoedzame benadering geboden.
Zie aanraken – prooidier
BENCH
Een grote maat hondenbench is handig om een biggetje of klein varkentje in te vervoeren. Leg stro of dekens op de bodem en strooi daar wat varkensmuesli over uit, dat leidt ze onderweg af ter voorkoming van teveel stress. Bij aankomst met twee man tillen en de bench recht en stabiel houden tijdens het versjouwen. De bench op een rustige, tochtvrije plek zetten. Leg een doek op de helft van het dak, zodat het varkentje zich beschut kan voelen op deze voorlopige eigen plek. Veel mensen gebruiken de bench om hun solitair gehouden minivarkentje in op te sluiten als ze naar hun werk zijn. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van een gelukkig minivarkensleven?
Zie biggetje – gevangenis – soortgenoot – buiten – vervoeren
BEPPIE
Geduld is een schone zaak. Tijdens een workshop hoorde ik van een vrouw dat ze thuis een solitair varkentje had. Ik probeerde haar het belang van een soortgenootje in te laten zien. Op een dag kreeg ik bericht dat ze ‘overstag’ gegaan was. Ze had Beppie aangeschaft, een Kune Kune varkentje als vriendinnetje voor haar borgje.
Na een poosje kreeg ik al het verzoek om herplaatsing ‘omdat het niet ging.’ Wat er precies niet ging werd mij niet duidelijk, maar inmiddels was er al weer een ander varkentje gekocht als nieuwe vriend voor het borgje. Wat ik eruit begreep is, dat Beppie soms gek deed. Kwestie van berigheid en daar was uiteraard iets aan te doen. Omdat de sterilisatie thuis zou plaatsvinden zijn we vooraf gaan kijken. Was er ruimte genoeg om te opereren? Plek voor een brancard en een warmtelamp op statief? Waar komt Beppie bij uit de narcose, waar verblijft ze de eerste tijd na de operatie? En heel belangrijk: er mochten absoluut geen honden in haar buurt komen. De vrouw des huizes hing al eerder huilend aan de lijn omdat het nieuwe varkentje bloedde als een rund; het was door een van haar honden gegrepen. We brachten de benodigde spullen naar haar huis. Peter Klaver kwam en kon meteen aan de slag. Uiteindelijk moest Beppie toch weg. Ik vond dat erg jammer. Een paar maanden is veel te kort om al tot de conclusie te komen. Geduld, geduld, geduld.
Zie berig – vreemde varken bij elkaar plaatsen
BERENGEUR
Mijn geoefende neus kan een beertje al ruiken terwijl het geboren wordt. Intacte beertjes – hoe jong ook nog – verspreiden een penetrante lucht die met de dag sterker wordt naarmate ze opgroeien. Geslachtsrijpe beertjes produceren schuim op hun bekjes met een geur waar zeugjes helemaal wild van worden. Voor mensen is die stank niet te harden. Onder de dumpslachtoffertjes bevinden zich dan ook opvallend vaak ongecastreerde beertjes.
Zie castratie – dumpen – Kleine Theun – Ries – Stalker
BERIG
Als minivarkensvrouwtjes hun vruchtbare moment hebben, dan willen ze een beer en dat heet berig. De berigheid duurt zo’n 24 tot 48 uur en vindt iedere maand plaats. Dan is er geen land met ze te bezeilen. Symptomen: uitbreken, humeurig, tegen je aan duwen, bijterig, op andere varkens springen (of op jou, je kinderen of je visite) ingetrokken flanken, weinig eetlust en een gezwollen kling met glinsterende afscheiding. Laat zeugjes tijdens de berigheid zoveel mogelijk met rust. Het gaat vanzelf weer over. Tot de volgende keer. Maar veel beter is het om ze te laten steriliseren. Daar bewijs je ze een grote dienst mee en je voorkomt bijtincidenten. Er is wel een prikpil, maar lang niet alle minivarkenszeugjes slaan daar op aan.
Zie Co Woudsma – kling – prikpil – sterilisatie
BERIJDEN
Zie Donnie & Guusje
BEROEMDE BOFKONTEN
Zie Familie Bofkont Boek
BESCHERMING
Op 4 oktober 2017 – 20 jaar geleden maakten we ons eerste publieke Varkens-statement op Dierendag. Ook is het 20 jaar geleden dat we het eerste gedumpte minivarkentje opnamen.
Zie Dierenbescherming – Billie Bofkont
BESSIE & BILLIE – Herfst 1997
‘En nu zijn er nog twee over’, zegt de vrouw aan de telefoon. ‘Heb jij daar misschien een plekje voor?’ Er volgt een heel verhaal over zwervende hangbuikzwijnen in een Gronings bos. Vader en moeder hangbuik zijn er gedumpt, en daarna zijn hun elf biggetjes op het mos geboren. De varkensfamilie wordt een attractie voor wandelaars. Ze scheuren met hun auto’s het bospad op, slaan de portieren dicht en rennen achter de biggen aan. Meerdere biggetjes hebben het niet overleefd, die stormden in hun angst zo de autoweg op. We halen de twee mensenschuwe hangbuikbiggen op. Bessie & Billie Bofkont. Ze worden rustig van de liedjes die ik ‘s avonds voor ze zing, al blijft Billie schrikken van dichtslaande autoportieren. En ik word ontgroend. Die prachtige kamerlinde? Niets meer van over. Die tray catmilk? Wat hebben die biggen toch ineens een dikke buik. En waar is die zak appels toch gebleven?
BESSIE de Tweede – Herfst 2010
De secretaresse van een uitgeverij op de Herengracht: ‘Er scharrelt hier al een paar weken een biggetje in de achtertuinen. We gooien eten, alleen in het weekend is er niemand en dat vind ik zielig. Hier achter zitten studenten in de Reguliersdwarsstraat. Volgens mij hebben zij het biggetje hier gedumpt. Maar nu begint iedereen te klagen. Alles wordt vernield. We hebben hier van die speciaal aangelegde borders.’Het argwanende biggetje laat zich op geen enkele manier benaderen. De oktobernachten zijn al behoorlijk fris. We beginnen met het bouwen van een noodhuisje van strobalen in de deftige grachtentuin. Iedere dag komen we op dezelfde tijd terug om op dezelfde plek te voeren. Onze strategie werkt. Na een week is het zover. Een bloedsstollende vangactie, inclusief dierenarts en verdovingsgeweer en het biggetje arriveert op Het Beloofde Varkensland. Daar wacht haar een ander tweedehands studentenbiggetje van dezelfde leeftijd. Bessie & Bokkie worden vriendinnen voor het leven.
Zie Bokkie – Familie Bofkont Boek
BEUK
Plotselinge zijwaartse klap van de minivarkenskop. Trakteren ze elkaar op als ze het even helemaal zat zijn. Kan hard aankomen. Soms kan de ontvanger een paar dagen met een scheef kopje blijven lopen. Maar minivarkens kunnen jou ook zo’n beuk verkopen. Bij de beertjes met slagtanden moet je daar dus extra alert op zijn. Als je je in de lichaamstaal van minivarkens verdiept, kun je zo’n beuk wel zien aankomen. Meestal stond, zat of lag je dan teveel op hun lip. Ter vergelijking: volwassen industrievarkens kunnen vanuit een liggende houding met zo’n beuk een gewicht van 200 kilo lanceren. Maar ook minivarkens zijn loeisterk. Vergis je niet.
Zie aanvallen – kopgebied – lichaamstaal – slagtanden -‘take this’
BEVALLING
(Mini)varkens zijn drie maanden plus drie weken plus drie dagen drachtig. De zeug die voelt dat ze gaat werpen, zondert zich af om een werpnest te bouwen van takken en bladeren. Zo gaat dat bij wilde zwijnen in de natuur en als de zeugen in de varkens-industrie de kans kregen, zouden ze het net zo doen. Het minizeugje doet hetzelfde en heeft veel stro nodig op een warme, droge en beslist tochtvrije plek. De geboorte moet in alle rust plaats vinden en duurt meestal drie tot vier uur. Tussen de geboorte van de biggen zit meestal een kwartier. Minivarkens krijgen gemiddeld tussen de 4 en 12 biggetjes. Tot zover de theorie. Maar de bevalling van Miss Universe ging totaal anders.
Zie Familie Bofkont Boek – Miss Universe – Moeke
BEVRUCHTING
Let op: minibeertjes kunnen al dekken vanaf de derde maand. Met succes! Ze maken de vrouwtjes – óók hun moeder en hun zussen – het hof met porren in de flanken, opduwen, grommen etc. Het gaat er bepaald niet zachtzinnig aan toe. Voor de daad zelf nemen ze uitgebreid de tijd. Na het happy end blijft het mannetje nog een poosje in het vrouwtje nagenieten. Gezellig.
Zie dekken – geslachtsrijp – Familie Bofkont Boek – geslachtsrijp – Miss Universe – Moeke – Prins Harrie – Zwarte Prins
BEZINT EER GE BEGINT
Laat je niet gek maken door social media. De juichverhalen over minivarkens in huis gaan altijd over nog jonge biggetjes en varkentjes. Maar minivarkentjes laten zich niet ‘ombouwen’ tot een gehoorzame hond. En gelijk hebben ze. Zij willen gewoon varken zijn. Naarmate ze opgroeien krijgen ze steeds meer praatjes en worden lastig. In de populaire serie Divorce scharrelt het minivarkentje Kevin door de woonkamer. Dus waarom dan ook niet in jouw huis? Acteur Waldemar Torenstra heeft een boekje opengedaan over de opnames met dat zogenaamde huisvarkentje. Nauwelijks te doen omdat het beestje zich niet liet regisseren. Kevin was een grote rol in de serie toebedeeld, maar bracht het door zijn eigengereidheid niet verder dan figurant. Kevin de Tweede, zijn vervanger, bracht ook geen soelaas. En er zullen nog meer Kevins aan te pas gekomen zijn. Want is het niemand opgevallen dat Kevin in al die vier Divorce series geen centimeter gegroeid is? Met het varkentje Appie in de prachtige serie Alleen op de Wereld (VPRO december 2016) hetzelfde laken een pak. Een beestje om verliefd op te worden. Maar ook hij zette de regisseur naar zijn hand en niet andersom.
Zie biggenporno
BIEDEN – WAT HEB JE MINIVARKENTJES TE BIEDEN?
Wat heb jij minivarkentjes te bieden? Wie minivarkentjes overweegt, doet er verstandig aan zichzelf van te voren een aantal vragen te stellen:
1.
Minivarkens zijn hip. Fokkers en (social) media tonen alleen schattige biggetjes. Een volwassen, kribbige, berige zeug krijg je nooit te zien.
Vraag aan jezelf:
Heb ik me niet laten verblinden door de (social) media of mooie praatjes van fokkers? Waarom wil ik eigenlijk zo’n ‘microbiggetje’? Wil ik me wel echt verdiepen in het wezen en de ontwikkeling van een varken? Weet ik wel wat me te wachten staat?
2.
Een minivarken wordt bij een goede conditie gemiddeld 10 jaar. Naarmate ze ouder worden verandert hun karakter. Ze worden er niet makkelijker op. Herplaatsen is zo goed als onmogelijk. Oude minivarkens zijn niet aan de straatstenen te slijten. Varkensasiels bestaan niet.
Vraag aan jezelf:
Hoe ziet mijn leven er uit? Werk ik de hele dag buiten de deur? Wil ik (nog) carriere maken? Ga/wil ik nog verhuizen? Heb ik een stabiele relatie? Zijn er kinderen? Wil ik nog kinderen?
3.
Het woord mini is misleidend. Fokkers zeggen dat minivarkens met twee jaar uitgegroeid zijn en dus lekker klein blijven. Dat is niet waar. Minivarkens groeien nog door tot en met hun vijfde levensjaar. Dan pas zijn ze volwassen. Fysiek en mentaal. Een Göttingerzwijntje wordt bij verstandig voeren gemiddeld vijftig tot zestig kilo. Een hangbuikzwijntje zeventig. Vaak meer.
Vraag aan jezelf:
Heb ik de discipline om mijn minivarkens geen tussendoortjes toe te stoppen? En hoe moet het als ik zelf iets lekkers wil nemen? Met zo’n opdringerig varkentje om me heen dat pas ophoudt als het z’n zin heeft gekregen? Valt dat wel vol te houden in een gezin waar man en kinderen ook die discipline moeten kunnen opbrengen?
4.
Minivarkens zijn en blijven boerderijdieren. Ze kunnen niet in huis aarden zonder ze ernstig tekort te doen. Af en toe even ‘op bezoek’ in huis is leuk, maar hun eigen huis moet buiten staan. Minivarkens móeten met soortgenoten leven. En hun primaire levensbehoefte is kunnen wroeten in aarde en niet in het bankstel.
Vraag aan jezelf:
Heb ik voldoende ruimte om twee minivarkentjes naar hun eigen varkensaard te laten leven? Mogen zij een stuk grond van tenminste vijfhonderd vierkante meter helemaal voor zichzelf omploegen? Is er voldoende afleiding in de vorm van spannende bosjes, zijn er voldoende schaduwplekken? Kunnen ze wat rondrommelen? Is er goede afwatering, opdat ze ‘s winters niet tot hun nek toe in de koude blubber staan? Is er plek voor een goed tochtvrij stalletje met hooi en stro opslag? Heeft dat stalletje stahoogte, zodat de dierenarts er kan werken? Heb ik wel tijd en zin om iedere dag hun stront op te ruimen?
5.
Minivarkens zijn net exclusieve oldtimers. Er zijn nauwelijks garages voor en er zijn geen onderdelen meer te verkrijgen. Met andere woorden, je zit met de handen in het haar als je minivarkentje wat mankeert, want er zijn amper dierenartsen die kennis hebben van minivarkens. En met veeartsen van de oude stempel a la dokter Pol moet je niet in zee gaan. Wie kan die beestjes dan behandelen? Wildlife dierenarts Peter Klaver stelt terecht dat minivarkens onder de exoten vallen. Hij behandelt aan huis, maar daar hangt natuurlijk een prijskaartje aan.
Vraag aan jezelf:
Ben ik in staat dat te betalen? En heb ik dat voor mijn minivarkens over?
6.
Zoals gezegd: is er voldoende plek en een geschikte leefomgeving? En dan misschien nog wel het allerbelangrijkste: Passen minivarkentjes bij mijn karakter? Varkens – ook minivarkens – zijn rouwdouwers. Ze slopen alles wat los en vast zit, en veruïneren je lap grond tot een maanlandschap. Ze doen altijd waar ze zelf zin in hebben. Lijken in niks op een hond of poes. Anarchisten dus die de boel behoorlijk kunnen ontregelen.
Vraag aan jezelf:
Wil ik dat? Kan ik dat? Wil mijn geliefde dat ook? Vergis je niet: minivarkens kunnen je huis en je huwelijk slopen. Lees de kwesties op minivarkens.nl er maar op na. Minivarkens zijn complexe dieren. Absoluut ongeschikt als ‘speelgoed’ voor kinderen.
De hamvraag
De hamvraag moet dus altijd zijn: Wat heb ik twee minivarkens te bieden? Advies: ga eerst een poosje voor andermans volwassen (mini)varkens zorgen. En als de liefde dan nog niet over is… dan pas kun je zeggen: ‘Ja ik wil! Ik wil voortaan met minivarkens gaan leven. In voor- en tegen spoed. Tot de laatste snik.’ En laat die laatste woorden heel goed tot je doordringen: tot de laatste snik. Want de meeste mensen houden het – ondanks alle goede voornemens – niet vol. En wie wordt de dupe?
Zie aanschaf
BIG – Zomer 2015
Het ene gedumpte minivarkentje is het andere niet. Ieder dumpgeval heeft een eigen verhaal.
Op een dag reed er in Zeeland een auto op een stil bosweggetje. Plotseling stopte de bestuurder. Een snelle greep in de achterbak en even later zeilde er iets door de lucht. Vervolgens rende een radeloos minivarkentje het bos in. De verbouwereerde getuige kon nog net het kenteken noteren. Hij waarschuwde de boswachter van het gebied. Met een stel collega’s slaagde die erin de gedumpte big te vangen. Nu woont Big op Het Beloofde Varkensland. Helaas heeft de Dierenpolitie niets met het kenteken kunnen doen. Het bleek een gehuurde auto te zijn door een stel Polen…
Zie Bokita
BIG
Het jong van een beertje en een zeugje
BIGGEN
Zie blij – opporren
BIGGETJE
Biggetjes, van welk varkensras dan ook, komen als complete miniatuurvarkentjes ter wereld. Ze zijn al helemaal af. Net bonsai boompjes. Alles zit er op en er aan zoals bij hun grote vader en moeder. Dat maakt ze onweerstaanbaar. Maar wat is dat misleidend. En daar maken fokkers van minivarkentjes handig gebruik van. Sta je daar te smelten bij zo’n nestje betoverende wezentjes. Verblind van verliefdheid vraagt niemand zich dan toch meer af wat voor onzin die fokkers verkopen? ‘Ze blijven klein hoor!’
Zie bonsaibiggetje – fokker – sprookje
BIGGENPORNO
Al die filmpjes van snoezige-biggetjes-in-huis die het internet overvliegen. Té cute, me too, me too, staat er dan tig keer bij als commentaar. Vooral vrouwen verlustigen zich aan die snoezige poppedijntjes. Waag het niet er een kritische noot bij te plaatsen. Je kunt de wind van voren krijgen.
Zie gehersenspoeld
BIJKLAUWTJES
Ieder varkenspootje heeft twee extra bijklauwtjes die ‘in de lucht hangen’. De bijklauwtjes fungeren als extra steun bij het lopen door drassige gebieden en ze helpen tegen het te ver wegzakken in de modder.
Zie hoefjes
BIJTEN
Gefrustreerde minivarkens bijten niet alleen elkaar, maar ook andere dieren, kinderen en volwassenen.
Zie frustratie – vlakke hand
BIJZONDER
Het minivarkentje wordt nu nog als een bijzonder huisdier gezien. Maar als steeds meer mensen zo’n varkentje aanschaffen, is de exclusiviteit er gauw vanaf en ben je niet cool meer. Dan komt er weer een ander dier in de mode. Weet je zeker dat je minivarkensliefde oprecht is, ook als het niet hot meer is?
Zie apart
BILLIE BOFKONT
De talloze herinneringen aan Billie Bofkont verdienen een eigen boekje. Wat een geweldig varkentje. Zo zachtaardig, fijnbesnaard en beschaafd heb ik ze nog nooit meegemaakt. Herinnering 1: Billie die met een rotvaart op me af komt stuiven, zodra hij me op het erf ziet verschijnen. Hij maakt vervaarlijke geluiden waar een gorilla zich niet voor hoeft te schamen. Duikt op mijn voeten af. Stort zich op mijn laarzen. Snuift, briest, blaast, kortom gaat he-le-maal uit zijn dak. Herinnering 2: Billie, de kletsmajoor die altijd contact maakt. Loopt hij 100 meter verderop in het land, zodra hij me gewaar wordt begint het. We hebben wat over en heen afgekletst op afstand. Maar ook dicht bij huis: hij herkende mijn voetstap. Liep ik van a naar b op het erf, en lag hij lekker binnen te chillen, groette hij altijd door zijn staldeur heen. Altijd. Herinnering 3: Billie de zachtaardige die woest werd van de berigheid van Miss Universe. Wóest. Vooral tijdens haar sta-reflex. Missie appelleerde aan iets, de klok en de klepel. En dat bracht borg Billie in de war. Sodemieter op, jij cockteaser! Dan beet hij in haar bil en joeg haar het erf over. Opzouten jij! En dan zijn lieve oogjes met die bezielde blik. En die grote roze onderbroek. Ach Billie…
Zie berig – Bessie & Billie Bofkont – familie – Familie Bofkont Boek- geurklieren
BINNENBEER
Een beertje met één of twee niet ingedaalde testikels wordt een binnenbeer genoemd. Dat wordt een ingewikkelde buikoperatie om ze te castreren. Niks dus voor een onervaren dierenarts. Vraag de beste. Eentje die weet wat hij doet als het op het belangrijkste aankomt: de narcose.
Zie Dierenarts Peter Klaver – Dumpie – Koentje – narcose – Stalker
BIO-INDUSTRIE
Er is iets raars gaande in Nederland. Iedereen heeft de mond vol van varkensleed in de bio-industrie. Maar wie bekommert zich om de minivarkentjes die gefokt worden voor in de huiskamer? En daar niet kunnen aarden? Zoals iedereen weet wordt er in de bio-industrie geen rekening gehouden met de aard van het varken. Wat het varken zelf wil is daar niet aan de orde. Maar voor minivarkens die in de mal van het huisdier geperst worden, geldt hetzelfde. In beide gevallen wordt geen recht gedaan aan het wezen van het (mini)varken.
Zie mini bio-industrie
BLACK BOYS – Zomer 2013
Zei ik nog zo dat ik geen minivarkentjes meer zou opnemen. En toch daar lag ik weer achter een muurtje van strobalen net te doen of ik er niet was. Aan de andere kant lagen drie zwarte, doodsbange hangbuikbiggetjes onder een warmtelamp. Van ieder geluid en beweging vlogen ze tegen de muur op van angst. Ze moesten wennen aan mijn aanwezigheid. Stem, geur, bewegingen, het getik op mijn toetsenbord, alles deed er toe. Ik forceerde niks en gaf ze alle tijd van de wereld. Geduld, geduld, geduld. De biggetjes mochten zelf bepalen wanneer ze contact met mij wilden maken. Hun moeder kwam uit een drugspand waar ze het niet leuk had. Ze kreeg tijdelijk elders onderdak. Maar ze bleek drachtig te zijn. Zodra de kleintjes geboren waren, werd mijn hulp ingeroepen. Waar moesten ze met die biggetjes heen? De Black Boys vielen met hun neusjes in de boter. Toen ze na een paar maanden aan mij gewend waren, kochten we een fokzeug vrij uit de varkensindustrie. Wat was zij blij met haar zwarte pleegkindjes. En wat waren de BlackBoys blij met zo’n grote lieve warme roze pleegmoeder! Ze kregen er ook nog eens twee stiefbroertjes en een stiefzusje uit de varkens-industrie bij. Eerst naar het Bofkontbos en daarna een eigen eiland in de Bovenkerkerpolder. Het Bofkonteiland. En daar leeft dit samengestelde gezinnetje nog lang & gelukkig.
Zie Bofkonteiland – Familie Bofkont Boek
BLAFFEN
De korte felle blaf van minivarkens, waarna ze er als een speer vandoor gaan, kan schrik of blijdschap betekenen.
Zie geluiden – schrik – vrolijk
BLAUWE PLEKKEN
Minivarkens kunnen je blauwe kuiten bezorgen (en blauwe armen, blauwe dijen etc.) Hun neusjes zijn loeisterk, bepaald geen lekker gevoel als ze maar tegen je aan blijven duwen. Waarom ze het doen? Te vroeg uit het nest gehaalde biggen gaan op zoek zijn naar een speen. Grotere minivarkens stompen met hun neus tegen je aan als ze iets van je willen. Eten natuurlijk. En dan sporen ze je aan dat onmiddellijk voor ze te gaan regelen.
Zie neus – neusbot – wroetschijf
BLIJ
Van blije minivarkens word je zelf ook blij. Hun onbevangen uitgelatenheid is een lust voor het oog. Je kijkt je ogen uit. Rennen, plotseling stoppen en zich ineens op hun gat laten vallen. Meteen weer opkrabbelen, pirouetjes draaien, heen en weer swingen met hun lijfjes, elkaar achterna zitten. Elkaar opporren (dat heet biggen, als werkwoord dan). Biggen in de zin van opporren is een milde variant van hun latere gevechten. Zo zie je dat spelen een vorm van oefenen is.
Zie basisgevoelens – biggen – spelen
BLIND
Minivarkens hebben van nature al slechte ogen. Maar ze worden blind als ze te veel eten krijgen. Dat wil zeggen: hun ogen verdwijnen achter de vetkwabben en wat valt er dan nog te zien? Na aanzienlijke gewichtsvermindering door een streng dieet kan er vet rondom de ogen weggezogen worden en de oogleden gelift. Maar als je goed voor je minivarkens zorgt mag het natuurlijk nooit zover komen.
Zie ooglift
BLINDE SJAAK
Zie Sjaak
BLINDE VLEK
De bio-industrie wordt door menige opniniemaker en dierenvriend ook wel de blinde vlek van Nederland genoemd. Maar is het minivarken als huisdier ook geen blinde vlek? Blinder dan blind, zou ik zeggen omdat menig minivarkensbaasje fel tegen de bio-industrie is. Hoe blind kun je dus zijn?
BLOED AFNEMEN
Bloed afnemen bij varkens wordt ook wel bloed tappen genoemd. In de bio-industrie gaat dat met een neusstrop, waarbij het wel voor komt dat het betreffende varken van de stress en pijn een hartaanval krijgt en er in blijft. Op sommige kinderboerderijen die nog steeds zaken doen met ouderwetse veeartsen gebeurt het nog net zo. Ook bij de minivarkens. Deze marteling moet je minivarkens (en alle andere varkens) te allen tijde zien te besparen. Een bekwame dierenarts die het goed meent met minivarkentjes begint pas aan een bloedonderzoek nadat hij het (mini)varkentje eerst heeft genarcotiseerd.
Zie narcose – neusstrop
BOERDERIJDIER
Alle gedomesticeerde varkens zijn boerderijdieren. Ook de minivarkens. Ze hebben behoefte aan veel buitenruimte met voldoende afwisseling en een ruime, droge en tochtvrije stal om in te kunnen rusten en slapen. Minivarkens gedijen ook het beste op een boerderij omdat de buren daar meestal ver weg zitten. Minivarkentjes die krijsen om eten of gillen om hun zin door te drijven zullen op het platteland minder snel tot burenruzies leiden dan binnen de bebouwde kom.
Zie bebouwde kom – buren – Rijdende Rechter
BOERENSCHOOL
In 1994 ging ik naar de boerenschool in Barneveld om me te verdiepen in varkens, koeien, kippen en schapen. Wat zou er gebeuren als je deze consumptiedieren liet leven in plaats van ze op te eten? Tijdens de les Geboortezorg Biggen (en mijn weigering van onverdoofde castraties, staartjes afbranden, hoektandjes afslijpen) bepaalde ik mijn strategie. Niet tegen de boeren keren, maar kijken wat je zelf kunt doen om het denken aan te zwengelen over deze productiemethodes. Tijdens de varkenslessen kwam het hangbuikzwijn ook even ter sprake als kinderboerderijdier. Het woord minivarken werd toen nog niet gebezigd. Minivarkens heetten toen nog gewoon hangbuikzwijnen. In huis kwamen ze toen ook nog niet voor.
Zie Dafne Westerhof – castratie – geschiedenis
BOFKONTBOS – 2011 – 2017
Een hectare oerbos midden op de Zuidas ter beschikking gesteld voor mijn gedroomde varkensproject. De duurste grond van Nederland (commerciële waarde 70 miljoen euro). Betsy & Co: drachtige fokzeug vrijgekocht uit varkens-industrie, ze wordt een bosvarken en werpt tien biggetjes in haar boshuisje. Deze Familie Bofkont blijft samen tot ze omvallen van ouderdom. Inclusief lunchwandelingen voor Zuidassers en flexwerkplekken tussen de roze lummels. Ook daar werd op een nacht een minivarkentje over het hek gegooid. Dumpie.
Zie Black Boys – Dumpie – Familie Bofkont Boek
BOFKONTBUS
Als particulier zul je het niet vaak meemaken. Mensen die een sanctuary (willen gaan) runnen des te meer. Varkentjes kun je het beste in een bestelbus vervoeren. Familie Bofkont heeft al jaren een Volkswagen LT met stahoogte. Handig voor als een dierenarts ter plekke een varkentje moet behandelen. Meestal moet een gedumpt varkentje toch onder narcose om het te kunnen vangen en dan kan de behandeling van tanden en hoefjes in een moeite door. Een omvormer zorgt voor electriciteit aan boord. Kunnen de varkentjes ook onder een warmtelamp vervoerd worden indien nodig. Verder behoort een legerbrancard ook tot onze vaste uitrusting.
Zie Moeke & Biggen – varkensvervoer
BOFKONTEILAND
Een groot stuk land met een paar varkenshuisjes in de Bovenkerkerpolder. Tussen Het Beloofde Varkensland en de N201. Omgeven door water waar o.a. de Black Boys wonen. Leuk om daar zowel roze lummels als zwarte minivarkens in alle vrijheid te zien klooien. Hun geluk straalt af op de voorbijgangers. Zo brengen we de varkens onder de mensen. De industrievarkens krijgen een gezicht en de minivarkens laten zien hoe ze willen leven. Niet als solitair huisdier maar als varkens onder mekaar. Buiten. Naar hun eigen aard.
Zie Black Boys
BOKITA
Luister en huiver. Een mail van een Belgische dierenarts:’Iemand heeft mij gevraagd een gezond diertje, een hangbuikzeugje van 10 jaar, te euthanaseren. Reden: we zien haar niet graag meer. Ik weigerde haar dood te spuiten. De vraag is dus zou u haar willen opnemen?’ Een paar maanden later – Bokita zat al veilig op Het Beloofde Varkensland – kwam bij toeval de ware toedracht aan het licht. Een lang verhaal kort: Bokita was opgegroeid in een flat met een hond en een beertje. De hond viel haar aan, de ongecastreerde beer wist ook wel raad met dit zeugje. Uiteindelijk werd ze opgenomen bij mensen met een tuin. Op een dag lagen daar allemaal kleine biggetjes op het gazon. Bokita mocht er eentje houden. Toen die doodging zakte de eenzame Bokita weg in een diepe depressie. De enige verlossing leek euthanasie. Maar níet omdat haar baasje haar zat was. Wat bleek? De dierenarts had wel degelijk geprobeerd Bokita in te laten slapen. Maar dat was mislukt vanwege haar schrikbarende overgewicht (baasje kreeg evengoed de rekening van 300 euro gepresenteerd). Na dit gelieg en bedrieg en nog meer ellendig gedoe kwam Bokita op Het Beloofde Varkensland terecht. En wie stond daar op haar te wachten? Big. Zo kreeg Bokita haar verloren zoon weer terug.
Zie Big – brand – hond
BOKKIE – Herfst 2010
Dierenbescherming aan de lijn. Een zwart biggetje in een studentenhuis. Het beestje leefde in een bench. De studenten wisten niet wat ze er mee aan moesten. ‘Iets voor Het Beloofde Varkensland?’ Een big bij studenten. Dat klinkt nooit pluis. Toch staan ze de volgende avond als verliefde jonge vaders met het zwarte mannetje in hun armen voor me. ‘Hij wil niet eten.’ ‘Wat hebben jullie haar dan gegeven?,’ vraag ik, want het is een meisjesbig . ‘Nou, gewoon, pizza en zo.’ ‘Pizza?! Maar jongens, je geeft een pasgeboren mensenbaby toch ook geen patatje oorlog?’ Ik pak het biggetje van hen over. Vier weken hooguit, schat ik. Wat zou ze zijn, een knor of een bok? Oftewel in studententaal: wel of niet lid van het dispuut? Geen lid besluit ik. Zij kan het in haar eentje wel af. Geen spoor van angst of paniek bij dit biggetje. Laat die maar schuiven. Ze valt gewoon op mijn arm in slaap. Wat een stoere. Welkom Bokkie op Het Beloofde Varkensland!
Zie Bessie de Tweede – Familie Bofkont Boek – studentenbig
BONSAI BIGGETJE
Het verwarrende van biggetjes is dat ze bij de geboorte al helemaal af zijn. Ze komen kant en klaar ter wereld. Heel anders dan kittens bijvoorbeeld. Van die blinde hulpeloze wezentjes denkt geen mens dat ze altijd zo blijven. Maar pasgeboren biggetjes van minivarkens zijn net bonsai boompjes. Complete varkentjes al, maar dan op Madurodam-formaat. Met pientere oogjes trippelen ze op hun miniscuul kleine hakjes in de rondte. En ze knorren ook al. Wie valt er nou niet voor zo’n te gek beestje? Fokkers zullen niet vertellen dat ze natuurlijk niet zo klein blijven. Hooguit wat groter. ‘Kijk maar naar hun mama. Groter dan hun moeder worden ze niet.’
Maar wat ze verzwijgen is dat het kersverse moedertje ook nog maar amper één jaar oud is. Minivarkens kunnen zich immers al binnen het jaar voortplanten. En wat zéker niet gezegd wordt is dat die schatjes pas op vijfjarige leeftijd volgroeid zijn. Dan zijn ze fysiek en mentaal volwassen. Dat zogenaamd kleine moedertje heeft dus zelf ook nog vier jaar groei voor de boeg. Die snoezige bonsai biggetjes worden uiteindelijke allemaal minivarkens van minstens vijftig kilo. Als je geluk hebt. De meesten halen met gemak zeventig kilo of nog veel meer.
Zie baby – Moesje & Co
BOOMSCHORS
Minivarkens zijn dol op boomschors. Als ze de kans krijgen schillen ze er met hun scherpe tanden en sterke kaken hele lappen vanaf. Om te voorkomen dat je bomen dit niet overleven, kun je de boomstammen met een zwart net inpakken. Alsof de bomen netkousen dragen. Heel sexy.
Zie kaak – tanden
BOOS
Met boze minivarkens kun je maar beter geen ruzie krijgen. Wanneer worden ze boos? Als ze gedwarsboomd worden in hun bezigheden. Of als je teveel op hun lip zit. Of als ze de ijskast niet in mogen. Of als ze per se dat plekje willen waar al een ander varkentje ligt. Of als ze een tuigje om moeten. Of als ze berig zijn. Verzin het maar. Redenen genoeg. Minivarkens zijn meestal kortstondig agressief. Tot de volgende keer. Dat wel.
Zie extravert
BORG
Borgjes zijn gecastreerde beertjes.
Zie boerenschool – castratie – ontmannen
BOSWACHTER
Zie afschieten – Big – dumpen – Hoenderloo – Theo – Wim
BRAND
In de nacht van 22 januari 2017 is het hart van de Bofkontboerderij op Het Beloofde Varkensland tot op de grond toe afgebrand. Bokita is op het laatste nippertje door de brandweermannen voor de vlammenzee weggesleurd. Het houten wandje waar ze tegenaan lag stond al in lichterlaaie. Big was er al vandoor. Uit zichzelf was Bokita nooit naar buiten gevlucht. Ze is blind en durfde al nooit verder te lopen dan haar drinkbak. Maar toen stond ze ineens voor het eerst buiten. In het pikkedonker in die vriesnacht met een felle oostenwind. Daar heeft ze wel drie kwartier onder de straal van het ijskoude bluswater gestaan. Arme Bokita. Uit veiligheidsoverwegingen mochten wij niet naar haar toe. Tot de brandweermannen het blussen even staakten om haar op een andere plek te krijgen. Met vier man sterk is ze brullend en krijsend een paar meter verderop geduwd. Toen wilde ze geen stap meer verzetten. We hebben haar toegedekt met dekens. De volgende dag hebben we hout gehaald en een nieuw huisje om haar heen gebouwd. Home sweet home voor Bokita & Big.
Zie Bokita – Big
BRANDWONDEN
Zie Miss Universe
BRODY
De paniekaanvallen van het Balkonstumpertje die hij aanvankelijk zo’n 20 keer per nacht kreeg, deden mij onmiddellijk denken aan een oorlogsslachtoffer met PTSS. Al netflixend in bed met dit getraumatiseerde varkentje tegen mij aangedrukt, wist ik ook waarom. Homeland. Brody. De roodharige marinier, die jarenlang in eenzame opsluiting was gemarteld. De angstaanvallen, nachtmerries en het gestoorde gedrag toen hij weer thuis was. Zijn charisma, het eeuwige mysterie dat om Brody heen hing. Toen had ik de naam voor het Balkonstumpertje met zijn rode haartjes. Een echte Brody, met alles d’r op en d’r an.
Zie Balkonstumpertje
BRUILOFTSBIG
Zie cadeaubig
BUIK
De buikjes van minivarkens zijn zeer gevoelig. Ze vinden het heerlijk om op hun zachte warme buikjes geaaid te worden. Doe dat wel voorzichtig. Niet onverschillig rossen of poeren. Maar zoals je het zelf ook zou willen.
Zie Rudy Kousbroek
BUIKVEL
Een extreem dik minivarken wordt ook wel een morbide obese varken genoemd. Na een dieet blijft een veel te ruim buikvel over dat over de grond sleept. Met hun korte pootjes trappen minivarkens dan op hun overhangende buikvel. Dat is erg pijnlijk en soms blijft er niks anders over dan deze schort in verschillende fasen operatief in te korten. Meerdere zware en kostbare operaties met veel risico en veel napijn.
Voorkomen is dus beter dan genezen.
Zie Bokita – Carly – dieet – Opaatje – vetzucht
BUREN
Buren die last hebben van gillende ‘microbiggetjes’ of stank van pies of poep kunnen daar met recht over gaan klagen.
Zie Rijdende Rechter