Minivarkens-Woordenboek
van Aanbiddelijk tot Zwijnenstal
Letter I
© Dafne Westerhof/Het Beloofde Varkensland
IBUPROFEN
Ibuprofen is een goede pijnstiller voor minivarkens, want tevens koortsremmend. Altijd goed als er ook sprake is van lichte koorts, dan hoef je niet meteen de dierenarts te laten komen. Op Het Beloofde Varkensland geven we ook ibuprofen in combinatie met ranitidine (maagbeschermer), als glucosamine alleen niet meer afdoende is tegen de artrose. Maar hoeveel moet je geven? Daarvoor moet je eerst weten hoe zwaar je minivarken is. Druk ze in een boterham met pindakaas, dan blijven ze lekker plakken en is uitspugen er niet meer bij.
Zie gewicht – pijn – pindakaas – zetpil
IENIEMINIES
Een man in België. Ooit begonnen met twee minvarkentjes. Een mannetje en een vrouwtje. Aan geboortepreventie deed de man niet. De zwijntjes bleven maar aanjongen. Vader met dochters, moeder met zonen, broers met zussen, oma’s en opa’s met neven en nichten. Shame & scandal in the family. En dat allemaal op een klein stukje grond achter het huis. Toen het daar compleet uit de hand gelopen was, belde hij mij. Dokter Peter, assistent Toos, Dennis en ik zijn op een zomermiddag naar België afgereisd. Buiten op een tafeltje hebben we alle mannetjes onder volledige narcose ontmand. Gratis. Toen we ‘s nachts om 4 uur terug reden had ik de Ienieminies op schoot. Zo klein dat ze in mijn jaszak pasten. Ienieminie met een groot gezwel op haar kontje, haar broertje (of neefje?) te zwak om in de modder van zijn operatie te herstellen.
IJZER
(Mini)varkens die volwaardig varkensvoer krijgen en buiten in de aarde kunnen wroeten (en daar ook van eten), krijgen voldoende ijzer binnen.
Zie aarde
IJZINGWEKKEND
(Mini)varkens kunnen ijzingwekkend krijsen.
Zie gillen
IMPULSAANKOOP
De meeste minivarkentjes worden de dupe van een impulsaankoop. Fokkers zouden verplicht moeten worden een lijst aan te leggen van hun klanten en de biggetjes uitsluitend gechipt meegeven. Mogelijk zou dat preventief kunnen werken in verband met dumping.
Zie NVWA
INBREKEN
Behalve eersteklas uitbrekers zijn minivarkens ook uitstekende inbrekers. Tassen, kamers, keukens, voorraadkasten, koelkasten, ze weten overal in te komen. Sloten worden geforceerd, ruiten uit sponningen geduwd, deuren uit hengsels gewipt, varkens deinzen nergens voor terug. Als een (mini)varken iets is zijn kop heeft, zit het niet in de kont. Schaf maar een hele voorraad hangsloten aan, ze zullen van pas komen.
Zie gaas, paaltjes, uitbreken
INBURGEREN
Zie vreemde varkens bij elkaar plaatsen
INDIVIDU
Vierenveertig minivarkens opgenomen op Het Beloofde Varkensland. Sommigen als biggetje, anderen al hoogbejaard. De biggen van Moeke, en Zwarte Prins zijn zelfs bij Familie Bofkont geboren. Maar het ene minivarken is het andere niet. Alle 44 een eigen karakter, allemaal hun eigen nukken en eigenaardigheden. De een verlegen, de ander onverschrokken. Maar allemaal hun eigen charme. Na al die jaren, ze weten me nog steeds te verrassen. Ik raak nooit op ze uitgekeken.
Zie persoonlijkheid
INJECTIE
Regelmatig hoor ik dat een fokker bij aankoop van een minivarkentje ook volle injectiespuitjes met vitaminepreparaat en/of ontwormingsmiddel aan haar klanten verkoopt voor veel geld. Daar zou de klant een paar maanden later het minivarkentje mee in moeten spuiten. Dit is absurd. Hoe kan een leek zonder veterinaire ervaring de toch al uiterst moeilijk te behandelen minivarkens zelf injecteren? En zeer kwalijk omdat een injectiespuit niet de plaats is om medicatie in te bewaren. De injectievloeistof gaat degraderen zodra het uit de verpakking is, er kan een bacterie bijkomen etc. Veterinair gezien volstrekt onverantwoordelijk met alle mogelijke gevolgen van dien.
INJECTEREN
Een minivarken injecteren is een vaardigheid die je vooral aan de dierenarts moet overlaten. Minivarkens hebben taaie, dikke huiden waar je niet zomaar doorheen komt. Je moet dus niet bang zijn, precies weten wat je doet en razendsnel toeslaan om een drama te voorkomen. Dat wordt het helaas maar al te vaak, als ik mijn mails er zo op nalees. Gevolg: de vloeistof zit overal, behalve in het varkentje. Voor degenen die dit wel aandurven en er een zekere handigheid in hebben: in de nek, dat is de beste plaats en het minst pijnlijk. Maar nogmaals, varkens injecteren is een vak en dat vak beheerst de dierenarts.
I & R
Minivarkens vallen voor de wet onder varkens.
Als eigenaar van minivarkens moet je aan de Identificatie & Registratieplicht voldoen. Dat betekent dat je ook als minivarkenshouder een bedrijfsstatus moet aanvragen. Zelfs al heb je er maar eentje op de bank zitten. ‘Voor een locatie waar 4 varkens of minder worden gehouden vraagt u een RE-status aan,’ staat er op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Kijk daar maar even hoe dat gaat en wat je wel en niet moet doen. RVO.nl
Zie Gerard Spong – chippen – UBN nummer
INSLAPEN
En dan is het zover. Op een dag wil je minivarkentje niet meer eten. Als prooidier heeft het tot het laatst toe verborgen dat het zich niet goed voelt. Maar als het niet meer eten kan, is het foute boel. En ja hoor, het blijkt ongeneeslijk ziek. Of je minivarkentje is stokoud of een combinatie van beide. Hoe dan ook, het beestje heeft geen toekomst meer. Het moment van inslapen is gekomen. Het mooiste is als dat op een avond kan. Inslapen hoort bij de avond, dan is alles stil en donker. Maar als het minivarkentje ondanks pijnstillers lijdt, dan moet er geen moment geaarzeld worden al is het midden op de dag bij een stralende zon. Het is te hopen dat je dierenarts kan of wil komen op het moment dat jij hem vraagt. Als hij arriveert, neem dan de regie en zorg dat alles zo rustig en geruisloos mogelijk voor je minivarkentje verloopt. Sommige dierenartsen voelen dat aan, anderen nemen bij wijze van spreken hun hele spreekuur mee naar binnen en zijn veel te luidruchtig. Door zelf alleen het hoognodige te zeggen met gedempte stem geef je vanzelf de toon aan. Nu komt het op focus en concentratie aan. Tranen en koffie voor later bewaren, hou het hoofd koel, want dit moet goed gebeuren. Overdreven? Dit is het laatste wat je voor je varkentje kunt betekenen en het moet in een keer goed gaan. Een (deels) mislukte euthanasie is verschrikkelijk. Een panisch varkentje is het laatste wat je wil. Helaas te vaak gehoord, zelf ook een keer meegemaakt en dat nooit weer. Bokita heeft zelfs haar aanwezigheid op Het Beloofde Varkensland te danken aan een gruwelijk mislukte euthanasie in Belgie. Maar dat is weer een ander verhaal.
Zie euthanasie – Bokita – Peter Klaver
INSTINCT
Heerlijk om de eenvoud van varkens mee te maken. Dat ze precies weten wat ze moeten doen. Nooit iets overbodigs, alles altijd in het hier en nu. Maar hoe weten ze wat ze moeten doen? Neem nou het maken van een slaapnest. Van hun moeder afgekeken zou je kunnen zeggen. Maar Mister Frisling is hier noodgedwongen meteen na zijn geboorte als wild zwijntje gekomen. Het navelstrengetje hing er nog aan. Toch weet hij hoe hij voor zichzelf een slaapplek moet maken. Ook niet van de andere varkens op Het Beloofde Varkensland geleerd. Daar is hij veel te lang voor in huis gebleven. Hij mankeerde van alles, moest geopereerd en al die tijd moest ik hem als stand-in zwijnenmoeder onder mijn hoede houden. En ik heb heus niet zelf met mijn mond vol stro rond gelopen. Ook de minivarkens die als baby’s op Het Beloofde Varkensland kwamen, wisten precies wat ze moesten doen om een echt varkensleven te leven. Dat heet instinct.
Zie Mister Frisling
INTELLIGENT
De meeste mensen weten het zo langzamerhand wel. Varkens zijn intelligente wezens. Op de intelligentieladder staat de mens op 1, de mensaap op 2, dolfijn op 3 en het varken staat al op 4. Ik roep dat al 20 jaar en aanvankelijk werd daar verbaasd of kinderachtig op gereageerd. O ja? Wat kunnen ze dan allemaal, vroegen flauwe journalisten. Kunnen ze de krant lezen? Ja, hoor zei ik dan en ze kunnen nog veel meer. En dan haalde ik altijd het voorbeeld aan van industrievarkens. Varkens die van al hun natuurlijke gedrag afgesneden zijn, maar die boeren nog steeds te slim af kunnen zijn. Neem een groepsstal vol varkens. Ze hebben een halsband om met daarin een transponder. De varkens lopen naar een voerstation, dat de transponder afleest en het afgepaste portie voer afgeeft voor dat specifieke varken. Sommige varkens zijn zo slim, dat ze de chip uit de halsband van hun collega-varkens bijten en met die chip in de bek een extra portie voer bij het voerstation ophalen. Dit verzin ik niet. Dit curieuze voorbeeld is me al door verschillende varkensboeren verteld:
Zie circusdieren – emotionele intelligentie – intentie – kunstjes – slim
INTENTIE
Varkens zijn ook zo goed in het aanvoelen van intenties. Wie heeft het goed met me voor? Ze hebben er een feilloze antenne voor. Jaren terug stond ik op stoep van een slachthuis. Naast me stond een slager met een gigavarken van 350 kilo. ‘Hij loopt straks zo naar binnen als ie aan de beurt is,’ zei de slager. Maar het varken verzette geen poot meer toen de deur openging. Kan ik hem van u kopen? vroeg ik. ‘Dan neem ik hem mee naar Het Beloofde Varkensland. Ik had de woorden nog niet uitgesproken of het grote dier ging dicht tegen mij aan staan. De rest is geschiedenis. De geschiedenis van Zeeman. Minivarkens hebben ook zulke antennes. Door hun argwanende aard nog net iets verfijnder dan die van industrie-collega’s.
Zie aanvoelen – instinct – intuïtie
INTERACTIE
(Mini)varkens zijn voortdurend met elkaar in interactie. Ze communiceren onophoudelijk en zijn zich continu bewust van elkaars aanwezigheid. En hebben daar dan weer commentaar op met allerlei verschillende geluiden en lichaamstaal.
Zie contact 2 – extravert
INTUïTIE
Over antennes bij minivarkens gesproken. Toen de gedumpte Moeke na een hachelijk avontuur waar ze zelf, inclusief haar ongeboren biggetjes, bijna het loodje bij legde, de dag na aankomst op Het Beloofde Varkensland toch wonder-boven-wonder 8 kerngezonde biggetjes op de wereld zette, waren er in één klap 9 varkens bij. Jeetje, 9 varkens erbij! Genoeg mensen die wel zo’n schattig biggetje wilden hebben, dat was het punt niet. Maar ik voorzag nieuwe dumpdrama’s. Tot zich ineens iemand meldde, waarvan ik dacht, ja, dat zou wat kunnen zijn. Ze kwam kennismaken. Meer (nog) niet. Maar wat deed Moeke? De betreffende dame was nog niet binnen, of Moeke riep al haar kinderen bij elkaar. Ze vlogen op hun moeder af. Moeke knorde beschermend naar haar biggen en gromde tegen de indringster. En dat allemaal in één geluid. Toen drukten ze zich met z’n allen tegen de muur, en nog liever er doorheen Weg, weg van het gevaar. Het lag niet aan de vrouw. Die had het beste met ze voor. Maar Moeke wilde haar biggen niet kwijt. Dat hebben we gerespecteerd. Ze zijn allemaal gebleven.
Zie Moeke
IVERMECTINE
De werkzame stof van Ivomec. Tegen schurft en wormen. Twee maal per jaar de pasta op een stukje brood met pindakaas. Bijvoorbeeld op Koningsdag en Dierendag, makkelijk te onthouden data. Zo’n lekker stukje brood is veel minivarkensvriendelijker dan een injectie.
Zie ontwormen – pindakaas – schurft